การประชุมคณะรัฐมนตรี (ครม.) เมื่อวันที่ 23 เมษายน 2567 นายเศรษฐา ทวีสิน นายกรัฐมนตรีและรัฐมนตรีว่าการกระทรวงการคลัง เปิดเผยว่า ครม.เห็นชอบในหลักการเพื่อพิจารณาศึกษาแนวทางในการทำประชามติเพื่อแก้ไขความเห็นที่แตกต่างในเรื่องรัฐธรรมนูญเสนอ

• การจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่จะเป็นการทำประชามติ เห็นควรจัดให้มีการออกเสียงประชามติ จำนวน 3 ครั้ง

• ควรให้มีการแก้ไขเพิ่มเติมพระราชบัญญัติว่าด้วยการออกเสียงประชามติ พ.ศ. 2564 เพื่อให้กฎหมายดังกล่าวสามารถเป็นเครื่องมือทางประชาธิปไตยที่จะช่วยส่งเสริมประชาชนแสดงเจตจำนงในเรื่องต่างๆ ได้โดยตรง

       ขั้นตอนทำประชามติ 3 ครั้ง นายชัย วัชรงค์ โฆษกประจำสำนักนายกรัฐมนตรี กล่าวด้วยว่า คณะกรรมการศึกษาแนวทางเพื่อการทำประชามติ ได้ศึกษาแนวทางเพื่อแก้ไขปัญหาความเห็นต่างเรื่องรัฐธรรมนูญ ได้เสนอรายงานผลการศึกษามาแล้ว สรุปได้ 2 ประเด็น

1. การจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ และการทำประชามติ

โดยให้สอดคล้องกับคำวินิจฉัยของศาลรัฐธรรมนูญ จึงเห็นควรจัดให้มีการออกเสียงประชามติ จำนวน 3 ครั้ง ได้แก่

(1) การทำประชามติครั้งที่ 1 ว่าเห็นชอบหรือไม่ที่จะมีการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่

(2) การทำประชามติครั้งที่ 2 เป็นการทำประชามติในขั้นตอนการร่างรัฐธรรมนูญ แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่..) พ.ศ.... (แก้ไขเพิ่มเติม ม. 256) เพื่อกำหนดหลักเกณฑ์และวิธีการในการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่

(3) การทำประชามติครั้งที่ 3 เป็นการทำประชามติเมื่อร่างรัฐธรรมนูญฉบับใหม่เสร็จแล้ว เพื่อพิจารณาให้ความเห็นชอบกับร่างรัฐธรรมนูญ ฉบับใหม่

เปิดแนวคำถามประชามติ การจัดทำประชามติ ครั้งที่ 1 ควรกำหนดคำถามประชามติว่า : “ท่านเห็นชอบหรือไม่ที่จะมีการจัดทำรัฐธรรมนูญฉบับใหม่ โดยไม่แก้ไขหมวด 1 บททั่วไป หมวด 2 พระมหากษัตริย์” ไทม์ไลน์ประชามติครั้งแรก-งบประมาณ

• เมื่อที่ประชุมเห็นชอบในการทำประชามติครั้งแรก จะต้องดำเนินการภายใน 90-120 วัน นับแต่วันนี้

• จะอยู่ระหว่าง วันที่ 21 กรกฎาคม - 21 สิงหาคม 2567

• ใช้งบประมาณประมาณ 3,200 ล้านบาท ในการทำประชามติครั้งแรก

2. การแก้ไขเพิ่มเติม พ.ร.บ.ว่าด้วยการออกเสียงประชามติ พ.ศ. 2564

อย่างไรก็ตาม หลัง ครม.เห็นชอบแล้ว จะส่งไปที่ คณะกรรมการการเลือกตั้ง (กกต.) กระบวนการต่อไปทั้งหมดจะขึ้นอยู่ที่ กกต. ที่จะต้องจัดการภายใน 90 วัน โดยจะเป็นไปตามกระบวนการกฎหมาย